Produktie 2

Achtergronden > Productie

Terracotta en bisquit: Aardewerken voorwerpen die één keer gebakken zijn. Bij roodbakkende klei zijn het terracotta spaarvarkens en bij andere kleisoorten heet het bisquit, de grondvorm die wordt versierd en geglazuurd.
Slipversiering: Met kleurige kleipap wordt spaarvarken versierd. Een bekende techniek is ringeloren. Dat werd gedaan met een koehoorn waar men een gaatje in de punt had gemaakt waar de slip uit komt (vgl. een slagroomspuit).
Kerfsnee: Hierbij is de versiering met een mesje in de nog vochtige (rauwe) klei uitgesneden of gekerfd. Lijkt op de techniek van het houtkerven. Na één keer bakken vind het glazuren plaats in verschillende kleuren. Tot ongeveer 1900 was dat enkelkleurig: groen, geel of bruin. Daarna veelkleurig met geel, groen, bruin en ook blauw.
Glazuren: Een metaaloxide houdend vloeibaar kleilaagje wordt op het bisquit spaarvarken aangebracht, waardoor na het afbakken een glasachtige laag op de huid van het varken ontstaat. De metaaloxiden in het kleilaagje bepalen de kleur (bijv. koperas voor groen en zwavelantimoon voor geel). Tinglazuur is dekkend, loodglazuur is doorzichtig (en giftig).
Koudglazuur: is geen glazuur, maar verf op de glazuurlaag. In de loop der tijden is dit er vaak af gepoetst.
Steengoed of gres is gemaakt van een kleisoort die tegen hoge temperaturen bestand is. Bij het bakprocedé wordt de buitenkant van de klei omgezet in een ondoordringbaar glasachtig laagje. Extra zout toevoegen geeft zoutglazuur.
Siderolith: Gemaakt van vulkanische klei die op dezelfde manier wordt gevormd en gebakken als bij steengoed (gres). Alleen komt er geen glasachtig laagje op als bij gres en wordt het na het bakken met bronzen vernis behandeld. Productie tussen 1880 en 1930. Gewild bij verzamelaars.

Gips: Er zijn oude spaarvarkens van gips (UK: plaster, FR: plastre). Aangemaakt met water wordt gips in een mal gegoten. Zelfde procedé als met kleislip. Met dit verschil dat het gipsen spaarvarken aan de lucht droogt en niet wordt gebakken. Bovendien wordt het beschilderd en niet geglazuurd. Bij de antieke spaarvarkens komt het vaak voor dat de verf is vervaagd of afgewreven.